Аляксандр Сямёнавіч Архангельскі

24 ліпеня 1854(1854-07-24)

Месца нараджэння

Пенза

Дата смерці

24 красавіка 1926(1926-04-24) (71 год)

Месца смерці

Масква

Грамадзянства

Расійская імперыя
СССР

Навуковая сфера

літаратуразнаўства

Месца працы

Казанскі ўніверсітэт

Навуковае званне

прафесар

Альма-матэр

Казанскі ўніверсітэт

Вядомы як

пісьменнік, педагог, філолаг

Аляксандр Сямёнавіч Архангельскі (24 ліпеня 1854, Пенза — 24 красавіка 1926, Масква) — расійскі пісьменнік, літаратуразнавец, педагог, філолаг, прафесар гісторыі рускай літаратуры, член-карэспандэнт Імператарскай акадэміі навук(руск.) бел. (1904).

Змест

1 Біяграфія
2 Навуковая дзейнасць
3 Бібліяграфія
4 Зноскі
5 Спасылкі

Біяграфія

Аляксандр Сямёнавіч Архангельскі нарадзіўся 24 ліпеня 1854 года у сям'і святара ў горадзе Пенза.

Першапачатковую адукацыю атрымаў у Пензенскай семінарыі.

У 1872 годзе паступіў у Казанскі ўніверсітэт, пасля заканчэння курса ў 1876 годзе некаторы час складаўся выкладчыкам Сімбірскай гімназіі(руск.) бел., але неўзабаве быў адкамандзіраваны на казённы рахунак у Маскву для архіўных заняткаў.

У 1882 годзе за даследаванне «Нил Сорский и Вассиан Патрикеев, их литературные труды и идеи в древней Руси» (СПб., 1882) атрымаў у Казанскім універсітэце ступень магістра рускай славеснасці і тады ж быў абраны гэтым універсітэтам дацэнтам па гэтай кафедры, а 1 кастрычніка 1884 года прызначаны экстраардынарным прафесарам.

А. С. Архангельскі прымаў актыўны ўдзел у стварэнні Энцыклапедычнага слоўніка Бракгаўза і Ефрона.

Аляксандр Сямёнавіч Архангельскі памёр 24 красавіка 1926 года ў горадзе Маскве ва ўзросце сямідзесяці аднаго года.

Навуковая дзейнасць

Асноўныя працы прысвечаны старажытнай рускай літаратуры, рускай літаратуры ХIХ стагоддзя і тэатру XVII—XVIII стагоддзяў. У кнізе «Очерки из истории западно-русской литературы XVI—XVII вв.» (1888) даследуе беларускую літаратуру. Разглядаў барацьбу з каталіцызмам на беларускіх і ўкраінскіх землях, гісторыю царкоўных брацтваў (у Вільні, Гродне, Магілёве, Брэсце, Мінску, Оршы, Пінску і іншых гарадах) і кнігадрукавання ў славян (ад Швайпольта Фіёля і Францыска Скарыны), прыводзіць спіс беларускіх кніг 14-16 стагоддзяў[1].

На фоне палітычнай, грамадскай, культурнай і рэлігійнай барацьбы таго часу даследуе творы палемічнай літаратуры («Апокрысіс» Х. Філалета, «Фрынас» М. Сматрыцкага, «Палінодзію» З. Капысценскага(руск.) бел., «Перастрогу» невядомага аўтара) заходне-рускіх прапаведнікаў, кнігі навучальнага характару (Л. Зізанія, П. Бярынды, М. Сматрыцкага)[1].

Бібліяграфія

«Нил Сорский и Вассиан Патрикеев», СПб, 1882
«В. А. Жуковский». Казань, 1883
«Древне-славянское евангелие». Воронеж, 1883
«ХVII век в истории русской литературы», СПб, 1884
«Театр допетровской Руси» (Казань, 1884),
«Святые Кирилл и Мефодий и совершенный ими перевод Святого Писания» (Казань, 1885)
«Пушкин в его произведениях и письмах», Казань, 1887
«Творения отцов церкви в древнерусской письменности». (Казань, 1889—1891. [Вып.] 1—4).
Из лекций по истории русской литературы: «Литература домонгольской Руси XI — половина XIII века» (Казань, 1903).
Из лекций по истории русской литературы: «Образование и литература Московского государства конца XV—XVIII века» (2-е изд. Казань, 1898—1901). Вып. 1—3; 1913. Вып. 4.
«Пушкин в Казани» (Казань, 1899),
«Введение в историю русской литературы» (Пг., 1916. Т. 1: История литературы как наука)[2].
Труды академика А. Н. Пыпина(руск.) бел. в области истории русской литературы // Журнал Министерства народного просвещения(руск.) бел.. 1904. № 2. С. 73—128.

Зноскі

↑ 1,0 1,1 Архангельский Александр Семёнович // Биографический справочник — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 31. — 737 с..
↑ ЭСБЕ

Спасылкі

Архангельский, Александр Семенович // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) — СПб., 1890—1907.
Профіль Александра Семёновича Архангельского на афіцыйным сайце РАН